Strona audioretro.pl jest stroną hobbystyczną, więc nie wykorzystuję ciasteczek zapisanych na Twoim komputerze. Ale oczywiście w każdej chwili możesz je wyłączyć w swojej przeglądarce.
audio retro >> o lampach - układy podstawowe > I przedwzmacniacze I inwertery I bufory I wzmacniacze SE I wzmacniacze PP I Wzmacniacze Single Ended Audio Note Ankoru Przedstawiam schemat i krótki opis słynnego wzmacniacza lampowego firmy Audio Note - Ankoru. Wzmacniacz ten to dwa monobloki skonstruowane jako Single Ended, pracujące w klasie A, oddające 70 W mocy przy zniekształceniach 5%, a 110 W przy 10%. Pasmo przenoszenia od 20 Hz do 40 kHz (+/- 1,5%). Waga jednego monobloku - 44 kg. Wzmacniacz jak wzmacniacz, ale ta cena... to "drobne" 100 tysięcy zł. Firma Audio Note bez kompleksów publikuje schematy swoich urządzeń, jakby mówiąc "Kopiujcie do woli, i tak nie sprzedacie waszej podróbki za tę cenę co my!". No ale co szkodzi spróbować? Kopiujcie.
Aby zbudować dużej mocy wzmacniacz SE, pracujący w klasie A potrzeba mocnych lamp i bardzo wysokiego napięcia. Konstruktor AN, Andy Grove, użył w stopniu końcowym dwóch, połączonych równolegle triod 845. Produkowane są specjalnie dla AN w Chinach. Dwie 845, połączone równolegle mogą oddać 70 wat mocy przy zniekształceniach 5%. Do ich zasilania potrzeba użyć bardzo wysokiego napięcia - 1275 V. By otrzymać takie napięcie stosuje się dwie, połączone szeregowo lampy prostownicze 5R4WGB, a filtrowania dokonuje aż 7 odpowiednio (szeregowo) połączonych kondensatorów elektrolitycznych zbocznikowanych rezystorami upływowymi i dławik. Do sterowania lamp końcowych użyto triody 300B znanej firmy Western Electric. Zasilana jest ona z oddzielnego prostownika lampowego napięciem 360 V. W stopniu wejściowym pracuje lampa 7044 (odpowiedniki to 2A3, E182CC czy 6H30), także zasilana z oddzielnego prostownika lampowego napięciem 360 V. Lampy 845 i 300B to lampy żarzone bezpośrednio, natomiast 7044 - pośrednio. Żarzenie każdej z lamp jest realizowane prądem stałym, uzyskanym z mostka prostowniczego półprzewodnikowego. Napięcie nie jest stabilizowane, a do każdej lampy przewidziano oddzielny prostownik. Lampy końcowe, 845 polaryzowane są za pomocą ujemnego napięcia (polaryzacja stała, fixed bias) uzyskanego z oddzielnego prostownika lampowego i jest ono regulowane w granicach -180...-200V. Pozostałe lampy polaryzowane są automatycznie (cathode bias). Pomiędzy lampą sterującą, 300B a lampami końcowymi włączony jest transformator odsprzęgający lampę 300B, będący jej obciążeniem i dopasowany do impedancji wejścia lamp końcowych, 845. Na wejściu jest także transformator, którego zadaniem jest symetryzacja sygnału tak, by można było użyć wejścia zbalansowanego, XLR. Możliwe jest także sterowanie wzmacniacza z wejścia niesymetrycznego RCA (cinch), wtedy sygnał omija transformator wejściowy. Transformator wyjściowy zbudowano ze stalowych blach izolowanych silikonem, ze znacznym zapasem mocy. Uzwojenia nawinięto z miedzi beztlenowej (srebro w jeszcze droższym wzmacniaczu), wyjście ma odczepy dla impedancji 4 i 8 omów. Audio Note Quest Quest jest zbudowany na dwóch lampach/kanał. Stopień wstępny i sterujący to podwójna trioda 6SN7, natomiast stopień mocy to słynna 300B, trioda bezpośrednio żarzona o mocy 40 W przy polaryzacji stałej. Polaryzacja automatyczna (jak np. we wzmacniaczu Quest) zmniejsza moc o połowę. Ponieważ sprawność triody w klasie A to ok. 20% mocy wyjściowej lampy, tak więc Quest jest bardzo słabowitym wzmacniaczem. Zasilanie anodowe zrealizowano na diodzie lampowej z tradycyjnym filtrowaniem za pomocą dławika i kondensatorów. Lampy 6SN7 są żarzone prądem zmiennym, natomiast trioda 300B jest żarzona prądem stałym, stabilizowanym. Konstrukcja jest bardzo prosta, a wysoką jakość dźwięku wzmacniacza uzyskano dzięki starannemu montażowi i odpowiedniemu doborowi wysokiej klasy, elementów. Podobny układ i takie same lampy zastosowano we wzmacniaczu Audio Note Conqueror. Różni się tylko drobnymi szczegółami konstrukcyjnymi (inne wartości rezystorów itp.). Zastosowano dodatkowo żarzenie niestabilizowanym prądem stałym lampy 6SN7. Nie znam parametrów (i ceny) tych wzmacniaczy, mam dostępne tylko schematy. |
Inne wzmacniacze By zakończyć przegląd wzmacniaczy SE podam schemat wzmacniacza, w którym stopień wejściowy zrealizowano w układzie WK z obciążeniem aktywnym (SRPP), natomiast stopień końcowy oparty jest na dwóch, połączonych równolegle tetrodach (pentodach). Audio Note zrealizowało taki projekt pod nazwą P2 SE. Bardziej rozbudowanym układem jest wzmacniacz tejże firmy Oto Line SE w którym dodano przedwzmacniacz zbudowany z dwóch triod połączonych równolegle. Układ ten omówiłem na stronie O lampach cz. 4, na początku rozdziału. Na schemacie poniżej wzmacniacz oparty na tej idei, na pentodach EL34, lecz nie firmy Audio Note - schemat wzmacniacza poniżej to jeden kanał P2 SE,. lub Oto Line SE (różnią się szczegółami).
|
Układ jest prosty, kto przejrzał stronę "O lampach cz. 4" łatwo zrozumie zasadę działania. Przedwzmacniacz WK z obciążeniem aktywnym (SRPP), wzmacniacz mocy to dwie lampy EL34 połączone równolegle. Polaryzacja siatek lamp mocy EL34 jest stała, napięciem uzyskanym z oddzielnego prostownika. Także napięcie polaryzujące siatki S2 jest uzyskane z dzielnika napięcia w zasilaczu, nie pokazanego na schemacie. Wzmacniacz jest objęty globalną pętlą sprzężenia zwrotnego, zrealizowanego na rezystorze R o wartości 33 k. W obwodach siatek S1 lamp końcowych rezystory o wartości 1k, które zapobiegają wzbudzaniu się stopnia. Kondensator C3 (przy transformatorze)- wartość jest dobierana tak, aby uzyskać szerokie, liniowe pasmo przenoszenia. Jego wartość oscyluje w granicach 500 - 800 pF. Napięcie pracy tego kondensatora powinno być szczególnie wysokie (nie mniej niż 1 kV) ze względu na samoindukcję w transformatorze. Transformator głośnikowy - jak to w układach SE - ze szczeliną powietrzną, by wyeliminować magnesowanie się rdzenia. Uzyskana moc tego wzmacniacza to ok. 20 W/kanał, czyli całkiem sporo jak na SE. Przy użyciu mocniejszych lamp, jak KT88 czy 6550 oraz zasilaniu wyższym napięciem, wzmacniacz będzie miał większą moc. Bibliografia
audio retro >> o lampach - układy podstawowe > I przedwzmacniacze I inwertery I bufory I wzmacniacze SE I wzmacniacze PP I
|